Ο γυμνισμός, ως κίνημα και τρόπος
ζωής, συμπλήρωσε 110 χρόνια ύπαρξης και συνεχούς παρουσίας στο διεθνές
στερέωμα. Πολλά όμως οφείλει και στον τύπο του, έντυπο και ηλεκτρονικό, ο
οποίος σε γενικές γραμμές, βοήθησε στην εκλαΐκευση των ιδεών του και
την αποδοχή τους από την κοινωνία.
Το πρώτα περιοδικά κυκλοφόρησαν στη Γερμανία το 1901 και 1902, με τους πρωτοποριακούς τίτλους «Δύναμη και Κάλλος» το πρώτο και «Κάλλος» το δεύτερο και ακολούθησαν δεκάδες άλλα, μακρόβια ή βραχύβια, μέχρι τις μέρες μας.
Τα γερμανόφωνα περιοδικά και αυτά των σκανδιναβικών χωρών περιείχαν φυσικές φωτογραφίες, χωρίς επεμβάσεις και περικοπές. Αυτά των αγγλοσαξωνικών χωρών (Ηνωμένο Βασίλειο, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία) και των γαλλόφωνων χωρών ήταν ρετουσαρισμένα, δηλαδή οι φωτογραφίες ανδρών και γυναικών είχαν υποστεί ανάλογη επεξεργασία, ώστε να μην εμφανίζονται τα επίμαχα σημεία, μια πρακτική που καταργήθηκε μόλις στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Η λογοκρισία και οι συνθήκες της εποχής οδήγησαν πολλούς εκδότες στη δικαιοσύνη και τον κοινωνικό διασυρμό.
Η «Βιβλιοθήκη Γυμνισμού» διαθέτει 280+ τίτλους απ’ όλες τις χρονικές περιόδους (1905-2012), αλλά για τα αμιγώς «εμπορικά» η συλλογή σταματά το 1971. Τότε, τα εμπορικά περιοδικά γυμνιστών στράφηκαν προς άλλες πιο κερδοφόρες αγορές, με τη δημοσίευση μικρών αγγελιών για ανταλλαγή συντρόφων και προώθηση του πανσεξουαλισμού, που καταδικάστηκε από τον Πάπα Παύλο ΣΤ’ το 1970.
Η Διεθνής Ομοσπονδία Γυμνιστών (ΙΝF/FNI), με απόφαση της επιτροπής τύπου τον Ιανουάριο 1966, κατέταξε τα περιοδικά γυμνιστών σε τέσσερις κατηγορίες:
1. Στα επίσημα όργανα συλλόγων και ομοσπονδιών
2. Στα αναγνωρισμένα περιοδικά από τις ομοσπονδίες, το φωτογραφικό υλικό των οποίων ελεγχόταν αυστηρά από επιτροπή και αποφεύγονταν οι υπερβολές
3. Στα γενικού ενδιαφέροντος περιοδικά που δημοσίευαν άρθρα για το γυμνισμό
4. Στα ψευδογυμνιστικά, των οποίων ο τίτλος παρέπεμπε τους αναγνώστες στο γυμνισμό, αλλά το περιεχόμενό τους άγγιζε τα όρια της πορνογραφίας, με προκλητικές φωτογραφίες νεαρών μοντέλων και μικρές αγγελίες ερωτικού ενδιαφέροντος
Στις Ηνωμένες Πολιτείες υπολογίζεται ότι κυκλοφόρησαν πάνω από 200 διαφορετικοί τίτλοι γυμνιστικών περιοδικών μέσα στη δεκαετία του ’60. Ορισμένα φιλοξενούσαν αξιόλογες συνεργασίες επωνύμων γυμνιστών, αλλά ήtαν απαράδεκτα ως προς το φωτογραφικό υλικό τους και έγιναν κατ' επανάληψη στόχος των ομοσπονδιακών αρχών, με επιστέγασμα τη μεγάλη δίκη στην πολιτεία της Αϊόβα το 1965-66, όταν δεκάδες γυμνιστές ταξίδεψαν με έξοδα του κράτους στη συντηρητική αυτή μεσοδυτική πολιτεία, προκειμένου να καταθέσουν ενόρκως ενώπιον της αρμόδιας επιτροπής.
Η Αμερικανική Ομοσπονδία Γυμνιστών (ASA) μόλις το 1968 αποφάσισε να διακόψει κάθε σχέση μαζί τους και να εκποιήσει το απόθεμα που διατηρούσε.
Το 1964 η ASA κυκλοφόρησε το επίσημο περιοδικό της με τον τίτλο «Nudism Today», που όμως από ένα σημείο και ύστερα δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες των μελών της, γιατί μετά το 1967 κατέφυγε στη δημοσίευση φωτογραφιών και άρθρων που κάθε άλλο παρά βοηθούσαν την προώθηση του κινήματος. Το προηγούμενο περιοδικό της, με τον τίτλο «Αmerican Nudist Leader & Sunbather» (1953-63,) είχε εξαιρετικό φωτογραφικό υλικό και ιδιαιτέρως αξιόλογα άρθρα.
Στην Ευρώπη η κατάσταση ήταν πιο ξεκάθαρη. Μετά την πληθώρα των τίτλων στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, η αγορά σιγά-σιγά επέβαλε τους όρους της και επιβίωσαν μόνο εκείνα που πραγματικά ακολούθησαν τις αρχές του κινήματος.
Η Γερμανική Ομοσπονδία Γυμνιστών (DFK) αναγνώρισε το περιοδικό «Sonnenfreunde» (1950-60) ως επίσημο εξωτερικό όργανό της. Η αγγλική έκδοση είχε τον τίτλο «Gymnos-Sundeck» και απευθυνόταν στην αγγλόφωνη αγορά.
Τα γερμανικά και σκανδιναβικά περιοδικά κυκλοφόρησαν και αγγλικές εκδόσεις για ένα διάστημα, με σκοπό να εισχωρήσουν στην τεράστια αμερικανική αγορά, η οποία με τη σειρά της αντέδρασε και παρήγαγε ανάλογα περιοδικά που κάλυπταν αποκλειστικά την ευρωπαϊκή κίνηση! Καταλήγοντας, ανεξάρτητα από τις υπερβολές και το σκληρό ανταγωνισμό, ο τύπος συνέβαλε στην εξάπλωση του κινήματος και τη διάδοση των αξιών του. Μην ξεχνάμε ότι μόνο το 5% των υποψηφίων αγοραστών ήταν μέλη ή άτομα φιλικά διακείμενα προς το κίνημα. Η πλειονότητα του αναγνωστικού κοινού αποτελείτο, κατά βάση από μεσήλικους, λευκούς άνδρες, οι οποίοι πλήρωναν τις αλμυρές τιμές, προκειμένου να δουν γυμνές γυναίκες κάθε ηλικίας!
Πολλοί εκδότες προσέφυγαν στη δικαιοσύνη και αναλώθηκαν σε μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες, με σκοπό να επιτύχουν την ελεύθερη διακίνηση των εντύπων τους. Ο μεγαλύτερος εχθρός των γυμνιστικών εντύπων αποδείχθηκαν οι τελωνειακές και ταχυδρομικές υπηρεσίες και οι αυτόκλητοι προστάτες τους. Άλλοι διώχθηκαν για τις ιδέες τους από ανελεύθερα καθεστώτα και είδαν τα έντυπά τους να ρίχνονται στην πυρά (εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία) ή στους κλίβανους εκπαιδευτηρίων (ΗΠΑ) από ομάδες οργισμένων πολιτών.
Εδώ, αξίζει να αναφερθούμε στην περίπτωση του Δανού τυπογράφου Viggo Dahlsen (1890-1953), εκδότη του πρώτου δανικού περιοδικού γυμνιστών «Sol og Sundhed» (‘Ηλιος και Υγεία) που συνέχισε να το εκδίδει συνεχώς και μετά τη γερμανική κατοχή της χώρας του μέχρι το 1944 που οδηγήθηκε σε γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης λόγω της έντονης αντιστασιακής του δράσης. Είναι η περίπτωση ενός αυτοδημιούργητου ανθρώπου, τυπογράφου το επάγγελμα, που το 1931, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ανέλαβε με μεράκι την προαγωγή του γυμνισμού και κατάφερε το 1937 να εκδώσει το περιοδικό αυτό, που στη συνέχεια έγινε παγκοσμίως γνωστό από το διάδοχό του και δεύτερο πρόεδρο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Γυμνιστών Erik Holm (1916-2004) με τον τίτλο «Sun & Health».
Τελειώνοντας θέλω να επισημάνω ότι αρκετά περιοδικά είχαν τίτλους με ελληνικά ονόματα ή λέξεις, όπως «Ήλιος», «Ελλάς», «Σώμα», «Γυμνός», «Πυθαγόρας» κ.ά.
Το πρώτα περιοδικά κυκλοφόρησαν στη Γερμανία το 1901 και 1902, με τους πρωτοποριακούς τίτλους «Δύναμη και Κάλλος» το πρώτο και «Κάλλος» το δεύτερο και ακολούθησαν δεκάδες άλλα, μακρόβια ή βραχύβια, μέχρι τις μέρες μας.
Τα γερμανόφωνα περιοδικά και αυτά των σκανδιναβικών χωρών περιείχαν φυσικές φωτογραφίες, χωρίς επεμβάσεις και περικοπές. Αυτά των αγγλοσαξωνικών χωρών (Ηνωμένο Βασίλειο, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία) και των γαλλόφωνων χωρών ήταν ρετουσαρισμένα, δηλαδή οι φωτογραφίες ανδρών και γυναικών είχαν υποστεί ανάλογη επεξεργασία, ώστε να μην εμφανίζονται τα επίμαχα σημεία, μια πρακτική που καταργήθηκε μόλις στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Η λογοκρισία και οι συνθήκες της εποχής οδήγησαν πολλούς εκδότες στη δικαιοσύνη και τον κοινωνικό διασυρμό.
Η «Βιβλιοθήκη Γυμνισμού» διαθέτει 280+ τίτλους απ’ όλες τις χρονικές περιόδους (1905-2012), αλλά για τα αμιγώς «εμπορικά» η συλλογή σταματά το 1971. Τότε, τα εμπορικά περιοδικά γυμνιστών στράφηκαν προς άλλες πιο κερδοφόρες αγορές, με τη δημοσίευση μικρών αγγελιών για ανταλλαγή συντρόφων και προώθηση του πανσεξουαλισμού, που καταδικάστηκε από τον Πάπα Παύλο ΣΤ’ το 1970.
Η Διεθνής Ομοσπονδία Γυμνιστών (ΙΝF/FNI), με απόφαση της επιτροπής τύπου τον Ιανουάριο 1966, κατέταξε τα περιοδικά γυμνιστών σε τέσσερις κατηγορίες:
1. Στα επίσημα όργανα συλλόγων και ομοσπονδιών
2. Στα αναγνωρισμένα περιοδικά από τις ομοσπονδίες, το φωτογραφικό υλικό των οποίων ελεγχόταν αυστηρά από επιτροπή και αποφεύγονταν οι υπερβολές
3. Στα γενικού ενδιαφέροντος περιοδικά που δημοσίευαν άρθρα για το γυμνισμό
4. Στα ψευδογυμνιστικά, των οποίων ο τίτλος παρέπεμπε τους αναγνώστες στο γυμνισμό, αλλά το περιεχόμενό τους άγγιζε τα όρια της πορνογραφίας, με προκλητικές φωτογραφίες νεαρών μοντέλων και μικρές αγγελίες ερωτικού ενδιαφέροντος
Στις Ηνωμένες Πολιτείες υπολογίζεται ότι κυκλοφόρησαν πάνω από 200 διαφορετικοί τίτλοι γυμνιστικών περιοδικών μέσα στη δεκαετία του ’60. Ορισμένα φιλοξενούσαν αξιόλογες συνεργασίες επωνύμων γυμνιστών, αλλά ήtαν απαράδεκτα ως προς το φωτογραφικό υλικό τους και έγιναν κατ' επανάληψη στόχος των ομοσπονδιακών αρχών, με επιστέγασμα τη μεγάλη δίκη στην πολιτεία της Αϊόβα το 1965-66, όταν δεκάδες γυμνιστές ταξίδεψαν με έξοδα του κράτους στη συντηρητική αυτή μεσοδυτική πολιτεία, προκειμένου να καταθέσουν ενόρκως ενώπιον της αρμόδιας επιτροπής.
Η Αμερικανική Ομοσπονδία Γυμνιστών (ASA) μόλις το 1968 αποφάσισε να διακόψει κάθε σχέση μαζί τους και να εκποιήσει το απόθεμα που διατηρούσε.
Το 1964 η ASA κυκλοφόρησε το επίσημο περιοδικό της με τον τίτλο «Nudism Today», που όμως από ένα σημείο και ύστερα δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες των μελών της, γιατί μετά το 1967 κατέφυγε στη δημοσίευση φωτογραφιών και άρθρων που κάθε άλλο παρά βοηθούσαν την προώθηση του κινήματος. Το προηγούμενο περιοδικό της, με τον τίτλο «Αmerican Nudist Leader & Sunbather» (1953-63,) είχε εξαιρετικό φωτογραφικό υλικό και ιδιαιτέρως αξιόλογα άρθρα.
Στην Ευρώπη η κατάσταση ήταν πιο ξεκάθαρη. Μετά την πληθώρα των τίτλων στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, η αγορά σιγά-σιγά επέβαλε τους όρους της και επιβίωσαν μόνο εκείνα που πραγματικά ακολούθησαν τις αρχές του κινήματος.
Η Γερμανική Ομοσπονδία Γυμνιστών (DFK) αναγνώρισε το περιοδικό «Sonnenfreunde» (1950-60) ως επίσημο εξωτερικό όργανό της. Η αγγλική έκδοση είχε τον τίτλο «Gymnos-Sundeck» και απευθυνόταν στην αγγλόφωνη αγορά.
Τα γερμανικά και σκανδιναβικά περιοδικά κυκλοφόρησαν και αγγλικές εκδόσεις για ένα διάστημα, με σκοπό να εισχωρήσουν στην τεράστια αμερικανική αγορά, η οποία με τη σειρά της αντέδρασε και παρήγαγε ανάλογα περιοδικά που κάλυπταν αποκλειστικά την ευρωπαϊκή κίνηση! Καταλήγοντας, ανεξάρτητα από τις υπερβολές και το σκληρό ανταγωνισμό, ο τύπος συνέβαλε στην εξάπλωση του κινήματος και τη διάδοση των αξιών του. Μην ξεχνάμε ότι μόνο το 5% των υποψηφίων αγοραστών ήταν μέλη ή άτομα φιλικά διακείμενα προς το κίνημα. Η πλειονότητα του αναγνωστικού κοινού αποτελείτο, κατά βάση από μεσήλικους, λευκούς άνδρες, οι οποίοι πλήρωναν τις αλμυρές τιμές, προκειμένου να δουν γυμνές γυναίκες κάθε ηλικίας!
Πολλοί εκδότες προσέφυγαν στη δικαιοσύνη και αναλώθηκαν σε μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες, με σκοπό να επιτύχουν την ελεύθερη διακίνηση των εντύπων τους. Ο μεγαλύτερος εχθρός των γυμνιστικών εντύπων αποδείχθηκαν οι τελωνειακές και ταχυδρομικές υπηρεσίες και οι αυτόκλητοι προστάτες τους. Άλλοι διώχθηκαν για τις ιδέες τους από ανελεύθερα καθεστώτα και είδαν τα έντυπά τους να ρίχνονται στην πυρά (εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία) ή στους κλίβανους εκπαιδευτηρίων (ΗΠΑ) από ομάδες οργισμένων πολιτών.
Εδώ, αξίζει να αναφερθούμε στην περίπτωση του Δανού τυπογράφου Viggo Dahlsen (1890-1953), εκδότη του πρώτου δανικού περιοδικού γυμνιστών «Sol og Sundhed» (‘Ηλιος και Υγεία) που συνέχισε να το εκδίδει συνεχώς και μετά τη γερμανική κατοχή της χώρας του μέχρι το 1944 που οδηγήθηκε σε γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης λόγω της έντονης αντιστασιακής του δράσης. Είναι η περίπτωση ενός αυτοδημιούργητου ανθρώπου, τυπογράφου το επάγγελμα, που το 1931, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ανέλαβε με μεράκι την προαγωγή του γυμνισμού και κατάφερε το 1937 να εκδώσει το περιοδικό αυτό, που στη συνέχεια έγινε παγκοσμίως γνωστό από το διάδοχό του και δεύτερο πρόεδρο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Γυμνιστών Erik Holm (1916-2004) με τον τίτλο «Sun & Health».
Τελειώνοντας θέλω να επισημάνω ότι αρκετά περιοδικά είχαν τίτλους με ελληνικά ονόματα ή λέξεις, όπως «Ήλιος», «Ελλάς», «Σώμα», «Γυμνός», «Πυθαγόρας» κ.ά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου